Chufa (Tiger Nut) Yerbademi
Yerbademi, özellikle Orta ve Kuzey Afrika ile Akdeniz ve Güney Avrupa ülkelerinde yetişen tropik çok yıllık ot benzeri bir bitkidir. Küçük tatlı yumruları toprak altında olgunlaşmaktadır. İçerdiği mineraller ve vitaminler bakımından bitkisel süt elde edilmesinde kullanıldığı gibi kuruyemiş olarak tüketilebilmekte ve yağı çıkarılmaktadır. Ancak un olarak tüketilmesi en önemli kullanım alanıdır. Bütün bunların yanında balık yemi olarak kullanımı da mevcuttur.
Yerbademi aroması, badem veya fındığınkine benzemektedir. Kimyasal bileşiminde ortalama olarak %20.1-41.7 nişasta, %20.9-30.2 yağ, %10.6-20.2 şeker ve %5.1-15.1 düzeyinde ham lif bulunmaktadır.
Akdeniz ülkelerinde ve özellikle İspanya’da yumruları insan gıdası olarak kullanılmaktadır. İspanya’da “horchata” adı verilen bitkisel sütün ana maddesi olması dışında, İngiltere ve Fransa’da tatlı yapımında, İtalya ve Mısır’da yiyecek amaçlı, Kuzey Nijerya, Gana ve Togo’da yumruları şeker elde etmek amaçlı kullanılmaktadır.
Valencia Üniversitesi’nden bilim adamları, Yerbademi'nin yüksek nişasta ve amino asit içeriği nedeniyle sindirim sistemini destekleyen çok sağlıklı bir ürün olduğu sonucuna varmışlardır. Yerbademi ayrıca fosfor, magnezyum, potasyum ve demir gibi mineraller ve doymamış yağlar ile proteinler bakımından da zengindir.
Hamileler için, amino asitlerin, özellikle arginin miktarından ve ayrıca bu amino asidin fetüs ve yenidoğan için öneminden dolayı çeşitli katkılarda kullanılmaktadır.
Çocuklar ve gençler için, normal diyetinde tam bir içecektir. Kalsiyum, demir, magnezyum ve fosfor içerdiği için büyüme evresinde katkısının yüksek oranda olduğu belirtilmiştir. Yerbademi ürünlerinin (unu, yumrusu, sütü) yüksek kalsiyum içeriği ile çocuk ve bebeklerde kemik, diş sağlığını desteklediği çeşitli çalışmalarda bildirilmiştir. Yüksek oleik yağ asidi (%68,83) ile gelecek yıllarda beslenme programlarında potansiyel protein ve enerji desteği olarak kullanılabileceği bildirilen süper gıda YERBADEMİ her yaşta bireye önerilmektedir.
Kolestrol içermiyor.Şeker hastaları tarafından yenilebiliyor. Alkol içermiyor…
Yerbademi veya türevlerini beslenme zincirine dahil edilmesinin önemli hale geldiği patolojik durumlar vardır:
1-Yerbademilaktoz içermez, laktoza alerjisi olan kişilerce sorunsuzca tüketilebilir.
2-Çölyak hastalığı veya glüten intoleransı: Yerbademi ve türevleri glutensizdir.
3-Yerbademi ve türevleri, euppie özelliklerinden dolayı, karbonhidratların ve yağların, amilaz ve lipaz gibi enzimlerdeki içerikleriyle sindirilmesini kolaylaştırırken, şişkinlik yapmaz.
4-Yerbademi, nişasta içeriği nedeniyle antidiarreal özelliklere sahiptir,prebiyotikgibi davranan yüksek miktarlarda suberin bulunur.
5-Yerbademi, nişasta içeriği nedeniyle lifli oluşu bağırsak florasını düzenler.
6-Hipertansiyon:Yerbademi sütü (ChufaHorchata), bir porsiyonda (200 ml)% 0.8 sodyum CDR içeren alkolsüz bir içecektir. Ayrıca, nitrik asidin bir tür amino asit öncüsü olanarginin (536.5 mg/porsiyon) içeriği dikkat çekicidir.
7-Yerbademi ve türevlerinden elde edilen tüm yiyecekler, bir miktar oleik asitle (%77 oranında oleik içeren) lipit profillerinden dolayı kolesterol ve trigliseritlerin kontrolü için yararlı olan asit içeriği zeytinyağına çok benzer. Öte yandan, dislipemi tedavisi için, barsak seviyesindeki kolesterol emiliminin azalmasına izin verdikleri için lif bakımından zengin yiyeceklerin alınması tavsiye edilir ve yerbademi önemli miktarda lif içeriğine sahiptir. hem Yerbademi hem de türevleri, bitkisel kökenli oldukları için kolesterol içermez.
8-Chufaşeker hastaları tarafından yenilebilir, arginin, Yerbademi'ndeki amino asidininsülin üzerinde sekretagogik etkileri vardır, bu nedenle tip II diyabet hastaları için faydalı olabilir.
9-Renal patoloji: Yerbademi ve türevlerinin diyetine giriş, proteinlerdeki ılımlı içeriği ve bazı önemli amino asitlerde kayda değer miktarlarda olması nedeniyle ilginçtir.Sodyum içeriği, piyasada bulduğumuz diğer içeceklerden daha düşüktür.
10-Bağırsak yaraları veya mide ülserleri: Yerbademi ve türevlerinde dezenfektan özelliklere sahipperoksidaz ve katalazvardır.
Bu nedenlerle FAO tarafından süper bir gıda olarak kabul edilmiştir.
(0) Yorum
Yorum Yazabilmek İçin Giriş Yapın veya Kayıt Olun